Tegel prijzen uitgelicht: factoren die de kosten beïnvloeden
Wanneer je op zoek bent naar nieuwe tegels, valt het je vast snel op dat de prijzen veel van elkaar kunnen verschillen. Maar waarom is dat zo? Het is toch gewoon een steensoort met een print eroverheen? Zo simpel is het echter niet. Waar die prijsverschillen vandaan komen, probeer ik voor je duidelijk te maken.
Kort door de bocht wordt de prijs bepaald door vier aspecten:
Hoe een tegel gemaakt wordt
Het productieproces van een tegel bestaat uit veel onderdelen. Alle onderdelen hebben invloed op de prijs. De belangrijkste facetten zal ik snel langslopen. Allereerst wordt de basis van de tegel gemaakt met klei, zand, quartz en misschien nog kristallen. Daarna gaat dit door de rollers om het plat te maken. Hierna komen er zoutjes op die de kleur/patroon bepalen (later meer hierover). Vervolgens gaat dit misschien weer door de rollers. Daarna gaan ze voor of na de oven door de zagerij; dit verschilt ook per tegel. Na de oven worden ze misschien nog eens gepolijst. Daarna gaan ze naar het droogmagazijn en als laatste op transport.
Een greep uit de grondstoffen van een tegel
Het eerste prijsverschil ontstaat al, omdat niet elke tegel hetzelfde productieproces doorloopt. Overal waar je "misschien" leest in de vorige alinea, is een extra kostenpost als een tegel van de bewerking gebruik maakt. De machines die bijvoorbeeld zorgen voor het polijsten, rollen en zagen zijn niet gratis en slijten ook. Deze kosten moeten de fabrieken betalen en rekenen ze door in hun prijzen.
De kosten die daar gemaakt worden, zijn nog relatief laag. De ovens die continu aanstaan, vormen veruit de grootste kostenpost (in Europa). Om ze draaiende te houden, is er veel gas en energie nodig. Zo'n oven is namelijk 100 tot 200 meter lang, waarbij de temperatuur oploopt tot 1200 graden. Het kan daarom wel twee weken duren voordat deze heet genoeg is. Om deze reden gaan deze ovens maar één keer per jaar uit voor onderhoud. Dan zijn er wel kleinere back-upovens die het werk deels overnemen.
Een deel van een ruim 180 meter lange oven
Terug naar de tegels. Waarom verschillen de prijzen van tegels zoveel als ze toch allemaal door de oven moeten? Dit komt door twee redenen: Ten eerste hoe lang de tegel in de oven gaat, en ten tweede op welke temperatuur de tegel wordt gebakken. Hoe langer iets in de oven zit, hoe meer energie/gas er wordt verbruikt, en hetzelfde geldt voor de temperatuur: hoe heter de oven, des te meer energie/gas er wordt verbruikt.
En daarnaast worden tegels niet allemaal op dezelfde temperatuur gebakken, omdat ze verschillende materialen (ingrediënten) bevatten. Bijvoorbeeld, materiaal A smelt bij 800 graden, maar materiaal B bij 1200 graden. De hoeveelheid van de ingrediënten heeft ook invloed op de tijdsduur. Serie A kan een langere oventijd vereisen dan serie B, omdat de ene tegel meer ingrediënten bevat dan de andere.
Je kunt het vergelijken met het bakken van een pizza. Hoe meer ingrediënten, hoe langer de pizza in de oven moet blijven voordat deze klaar is. Als ze langer in de oven zitten, wordt er ook meer energie en gas verbruikt. Die extra tijd in de oven moet natuurlijk wel betaald worden.
Waarmee wordt de tegel gemaakt?
Dit werkt vergelijkbaar met hoe een tegel wordt gemaakt. Hoe meer bewerkingen een tegel ondergaat, hoe hoger de prijs. Evenzo, hoe meer grondstoffen (ingrediënten) een tegel vereist, des te hoger de prijs. Beschouw het nogmaals als een pizza.
Een pizza margherita kost bijvoorbeeld niet hetzelfde als een pizza quattro stagioni. De quattro stagioni bevat veel meer ingrediënten immer (en moet daardoor ook langer in de oven). Ook een tegel bevat ingrediënten in de vorm van zoutjes, die de kleuren en patronen bepalen. Hoe meer zoutjes gebruikt worden, hoe hoger de prijs logischerwijs zal zijn.
Silo's die de ingrediënten bevatten. Een tegelproduct kan wel 60 verschillende silo's hebben, zodat alle kleuren en patronen te produceren zijn.
Waar de tegel wordt gemaakt
Tegels uit Europa worden veelal geproduceerd in Italië (Emilia-Romagna) en Spanje (Costa Blanca), omdat deze locaties dicht bij de grondstoffen liggen die de basis vormen voor de tegels. Daarnaast worden er ook tegels geproduceerd in het Midden-Oosten, waar de productie aanzienlijk goedkoper is.
Ten eerste zitten ze letterlijk op het zand; de grondstoffen zijn daar dus minder prijzig. Bovendien is de gasprijs om de ovens draaiende te houden een stuk lager dan in Europa. Ook de loonkosten zijn daar lager dan in Europa. Al met al is het produceren van tegels daar dus goedkoper dan in Europa. De transportkosten zijn echter niet goedkoper. Dat is logisch, want de tegels moeten van veel verder komen.
Hoe wordt de tegel getransporteerd?
Tegels die in Europa worden gemaakt, worden per vrachtwagen naar Nederland vervoerd. Dit is natuurlijk niet gratis. De kosten voor de chauffeur, vrachtwagen, brandstof en onderhoud moeten allemaal worden betaald. Hoewel de kosten per tegel misschien slechts enkele kwartjes bedragen, lopen al deze snel op wanneer je het hele productieproces meerekent.
Tegels worden geladen voor transport
Logischerwijs is het transport van Europese tegels goedkoper dan van tegels die uit het Midden-Oosten komen. Deze worden eerst per vrachtschip naar Spanje of Duitsland gebracht, waarna ze hun reis per vrachtwagen voortzetten. Ondanks dat dit transport duurder is, blijven de tegels uit het Midden-Oosten goedkoper vanwege de aanzienlijk lagere productiekosten.
Conclusie
Samenvattend, hoe meer bewerkingen en ingrediënten erop een tegel worden toegepast hoe duurder deze zal zijn. Het gaat misschien niet eens om een euro per bewerking of extra ingrediënt, maar alles bij elkaar bepaald wel dat de ene tegel € 40,- per vierkante meter duurder is de ander.
